มัลติมิเตอร์ อุปกรณ์จำเป็นสำหรับการทำระบบไฟฟ้ากระแสตรง 12 โวลต์

ผู้เขียนไม่ใช่ช่างไฟฟ้า และแต่ไหนแต่ไรก็ไม่เคยสนใจเรื่องการวัดค่าทางไฟฟ้า แต่เมื่อมีความจำเป็นต้องใช้ไฟฟ้าจากแผงโซลาร์เซลล์ ซึ่งเป็นไฟฟ้ากระแสตรง ทำให้ต้องศึกษาหาความรู้เกี่ยวกันการใช้มัลติมิเตอร์เพิ่มเติม เนื่องจากมัลติมิเตอร์ถือว่าเป็นอุปกรณ์จำเป็นสำหรับใช้วัดค่าทางไฟฟ้าจากแผงโซลาร์เซลล์, แบตเตอรี่ หรือใช้เช็กขาหรือทิศทางการไหลของกระแสไฟของไดโอด หรืออย่างน้อยก็ต้องทราบว่า จะใช้มัลติมิเตอร์อย่างไรในการเช็กหาขั่วบวก, ขั่วลบของระบบไฟฟ้ากระแสตรง 12 โวลต์ ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญมาก สำหรับผู้ที่ไม่คุ้นเคยกับการวัดค่าทางไฟฟ้า จำเป็นต้องฝึกฝนให้เกิดความชำนาณ และความเข้าใจที่ถูกต้องก่อนลงมือจัดทำระบบไฟฟ้ากระแสตรง 12 โวลต์เป็นระบบไฟฟ้าภายในบ้าน

มัลติมิเตอร์ที่ผู้เขียนซื้อมาใช้ เป็นมัลติมิเตอร์แบบตัวเลขราคาถูกของจีน ซึ่งหาซื้อได้ในตลาดนัดคลองถม ราคาอยู่ที่ประมาณ 150 ถึง 200 บาท ประเภทเสียแล้วทิ้งเลยไม่ต้องส่งซ่อม แต่อย่างไรก็ดี มัลติมิเตอร์ดังกล่าวก็เหมือนมัลติมิเตอร์ราคาแพงทั่วไป คือใช้งานได้ดี ถ้าไม่ร่วงตกพื้นแรงๆ หรือหล่งลงในน้ำ ดูแล้วไม่ค่อยเสียง่ายๆ เพียงแต่ตอนซื้อต้องลองเครื่องดูให้ดีก่อนเท่านั้น ส่วนใหญ่จะมีปัญหาตัวเลขจอแสดงผลของมัลติมิเตอร์ที่มักจะแสดงได้ไม่ครบ 

 

ส่วนประกอบบนหน้าปัดของมัลติมิเตอร์

 1. จอแอลอีดีสำหรับแสดงผลของค่าทางไฟฟ้าที่วัดได้ โดยแสดงเป็นตัวเลข

2. สวิตซ์เลือกประเภทค่าทางไฟฟ้าที่จะทำการวัด

3. ปลักต่อสายวัดค่าไฟฟ้า ปรกติจะมีลักษณะเป็นรูกลมจำนวน 3 ช่อง รูปลั๊กสีดำสำหรับสายวัดสีดำ รูปลั๊กสีแดง จะมี 2 ช่องสำหรับสายวัดสีแดง โดยช่องบนสุดจะเป็นช่องที่ไม่ได้ต่อฟิลด์ ถัดลงมาหรือรูปลั๊กสีแดงที่อยู่ตรงกลางจะเป็นรูปลั๊กสีแดงที่ต่อผ่านฟิลด์ สำหรับมิลติมิเตอร์ที่ได้มาตรฐาน รูปลั๊กที่ไม่ผ่านฟิลด์จะต้องอยู่ช่องบนสุดเสมอ

ในการใช้มัลติมิเตอร์สำหรับวัดค่าทางไฟฟ้าสำหรับระบบไฟฟ้ากระแสตรง 12 โวลต์ จะใช้รูปลั๊กสีแดงที่ผ่านฟิลด์ หรือรูปลั๊กที่อยู่ตรงกลางเท่านั้น ห้ามใช้ช่องที่ไม่ผ่านฟิลด์ ยกเว้นเฉพาะกรณที่ต้องการวัดปริมาณกระแสไฟฟ้า หรือที่เรียกว่าวัดแอมป์ที่ได้จากแผงโซลาร์เซลล์เท่านั้น ห้ามใช้วัดแอมป์จากแบตเตอรี่เป็นขาด เพราะจะทำให้มิเตอร์ไหม้

4. ช่องเสียบขาอุปกรณ์ไอซีแบบ 3 ขาประเภท NPN หรือ PNP ซึ่งเป็นอุปกรณ์อิเลคทรอนิกซ์ สำหรับการจัดทำระบบไฟฟ้ากระแสตรง 12 โวลต์ ช่องเสียบขาอุปกรณ์ไอซีนี้จะไม่ใด้ใช้งาน

5. สายและเข็มวัด เป็นสายไฟฟ้าสีดำ และแดง ที่ปลายสุดของสายวัดจะมีเข็มโลหะประกอบอยู่ใช้สำหรับจี้ไปในจุดต่างๆ ที่จะวัดค่า